चतुर्मास

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit चतुर्मास (caturmāsa).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /t͡ʃə.t̪ʊɾ.mɑːs/, [t͡ʃɐ.t̪ʊɾ.mäːs]

Noun

चतुर्मास • (caturmās) m (Urdu spelling چَتُرْماس)

1. four months of rain

Declension

Declension of चतुर्मास (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	चतुर्मास caturmās	चतुर्मास caturmās
oblique	चतुर्मास caturmās	चतुर्मासों caturmāsõ
vocative	चतुर्मास caturmās	चतुर्मासो caturmāso

References

• Bahri, Caturvedi, Dasa-Hindi (2022) “चतुर्मास”, in Digital Dictionaries of South India [Combined Hindi Dictionaries]

Sanskrit

Etymology

From चतुर् (catur) +‎ मास (māsa).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /t͡ɕɐ.tuɾ.mɑː.sɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /t͡ɕɐ.t̪uɾˈmɑː.s̪ɐ/

Noun

चतुर्मास • (caturmāsa) stem, n

1. a period of four months

Declension

Neuter a-stem declension of चतुर्मास (caturmāsa)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	चतुर्मासम् caturmāsam	चतुर्मासे caturmāse	चतुर्मासानि / चतुर्मासा¹ caturmāsāni / caturmāsā¹
Vocative	चतुर्मास caturmāsa	चतुर्मासे caturmāse	चतुर्मासानि / चतुर्मासा¹ caturmāsāni / caturmāsā¹
Accusative	चतुर्मासम् caturmāsam	चतुर्मासे caturmāse	चतुर्मासानि / चतुर्मासा¹ caturmāsāni / caturmāsā¹
Instrumental	चतुर्मासेन caturmāsena	चतुर्मासाभ्याम् caturmāsābhyām	चतुर्मासैः / चतुर्मासेभिः¹ caturmāsaiḥ / caturmāsebhiḥ¹
Dative	चतुर्मासाय caturmāsāya	चतुर्मासाभ्याम् caturmāsābhyām	चतुर्मासेभ्यः caturmāsebhyaḥ
Ablative	चतुर्मासात् caturmāsāt	चतुर्मासाभ्याम् caturmāsābhyām	चतुर्मासेभ्यः caturmāsebhyaḥ
Genitive	चतुर्मासस्य caturmāsasya	चतुर्मासयोः caturmāsayoḥ	चतुर्मासानाम् caturmāsānām
Locative	चतुर्मासे caturmāse	चतुर्मासयोः caturmāsayoḥ	चतुर्मासेषु caturmāseṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

• Pali: catumāsa
• Gujarati: ચૌમાસું (caumāsũ)
• Hindustani: caumās, caumā
  • Hindi: चौमास, चौमा
  • Urdu: چَوماس, مَوما
• Kumaoni: चौमास (caumās)
• Marathi: चौमास (caumās)
• Nepali: चौमासा (caumāsā)
• Punjabi: caumāhā
  • Gurmukhi script: ਚੌਮਾਸਾ, ਚੋਮਾਸਾ, ਚੁਮਾਸਾ, ਚੌਮਾਂ
  • Shahmukhi script: چَوماسا, چوماسا, چُماسا (cumāsā), چَوماں

Borrowed terms

• → Hindi: चतुर्मास (caturmās)

References

• Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “caturmāsa”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press